Мырыш иммундық жүйенің қалыпты жұмысында маңызды рөл атқарып, көптеген иммундық процестерге қатысады:

• Иммундық жасушалардың дамуы мен қызметі: Мырыш нейтрофилдердің, табиғи киллер жасушалардың, Т-лимфоциттер мен В-лимфоциттердің қалыпты дамуы мен қызметі үшін қажет.
• Антиоксиданттық қасиеттері: Мырыш ағзадағы тотығу стрессін азайтып, қабынуды төмендетеді және иммунитетті күшейтеді.
• Қабыну процестерін реттеу: Мырыш цитокиндердің өндірісін бақылауға қатысып, қабыну реакцияларын реттеуге көмектеседі.
• Қорғаныштық тосқауыл: Мырыш тері мен шырышты қабықтардың тұтастығын сақтауға ықпал етіп, оларды патогендерден қорғайтын бірінші қорғаныс шебіне айналдырады.

Мырыштың жетіспеушілігі иммундық жүйенің әлсіреуіне және инфекцияларға бейімділіктің артуына әкелуі мүмкін.

Селен, мырыш сияқты, дені сау иммундық жүйені қолдауда маңызды рөл атқарады:

• Антиоксиданттық қасиеттері: Селен жасушаларды бос радикалдардан қорғауға көмектесетін маңызды антиоксиданттық ферменттердің құрамына кіреді.
• Иммундық жауапты реттеу: Селеннің жеткілікті деңгейі иммундық реакцияны бастауға және шамадан тыс иммундық реакцияларды реттеуге қажет.
• Иммундық жауапты күшейту: Зерттеулерге сәйкес, қандағы селеннің жоғары деңгейі иммундық жүйенің белсенділігін арттырумен байланысты.
• Вирусқа қарсы әсері: Селен тұмау және гепатит С сияқты вирустық инфекциялармен күресуге көмектесуі мүмкін.

Селеннің жетіспеушілігі иммундық жасушалардың қызметін төмендетіп, иммундық жауаптың бәсеңдеуіне әкелуі мүмкін.

«Күн дәрумені» ретінде танымал D дәрумені иммундық жүйені реттеуде маңызды рөл атқарады. Ол патогендерді анықтап, жоятын Т-жасушаларын белсендіруге ықпал етеді. D дәруменінің жетіспеушілігі иммунитеттің әлсіреуіне және инфекцияларға бейімділіктің артуына әкелуі мүмкін.

Әсіресе қыс мезгілінде, күн сәулесі аз болған кезде, D дәрумені деңгейіне назар аудару қажет. Осы кезеңде рационға майлы балық, жұмыртқа, саңырауқұлақтарды қосып, дәрігердің бақылауымен D дәрумені қоспаларын қабылдауды қарастырған жөн.

C дәрумені – біздің иммунитетіміздің басты қорғаушыларының бірі. Бұл күшті антиоксидант лейкоциттер өндірісіне ықпал етеді, ал олар ағзаның инфекциямен күресіндегі негізгі жасушалар болып табылады. Сонымен қатар, C дәрумені қан тамырларының қабырғаларын нығайтып, патогендердің ағзаға енуін болдырмайды.

Лейкоциттердегі C дәруменінің концентрациясы плазмадағы деңгейден 50-100 есе жоғары болуы – оның иммундық жасушалар үшін аса маңызды екенін көрсетеді. Бұл дәруменнің тапшылығы иммундық жасушалардың қабыну ошағына көшу қабілетін төмендетіп, суық тиюдің ұзаққа созылуына әкелуі мүмкін.

C дәруменін жеткілікті мөлшерде алу үшін цитрустар, жидектер, киви, болгар бұрышы және брокколиді рационға қосу керек.

A дәрумені (ретинол) ағзаның шырышты қабықтарының саулығын сақтау үшін аса маңызды. Бұл қабықтар біздің алғашқы қорғаныс шебіміз ретінде қызмет етіп, патогендердің енуіне жол бермейді. Сондай-ақ, A дәрумені лимфоциттер мен фагоциттердің жұмысын жақсартып, иммундық жүйенің тиімділігін арттырады.

Зерттеулер көрсеткендей, A дәруменінің тапшылығы Т- және В-жасушаларының қызметінің бұзылуына, табиғи киллер жасушаларының белсенділігінің төмендеуіне және интерферон өндірісінің азаюына әкеледі. Ал бұл дәруменнің жеткілікті мөлшері, керісінше, ағзаның инфекцияларға төзімділігін арттырады.

E дәрумені – жасушаларды бос радикалдардың зиянды әсерінен қорғайтын қуатты антиоксидант. Ол иммундық жасушалардың қызметін жақсартып, ағзаның инфекциялармен күресу қабілетін арттырады.

Әсіресе егде жастағы адамдар үшін E дәрумені өте маңызды, өйткені ол жасқа байланысты немесе созылмалы ауруларға байланысты иммундық жүйенің әлсіреуіне қарсы тұруға көмектеседі.

B тобының дәрумендері иммундық жүйе жасушаларындағы энергия алмасуын қолдауда маңызды рөл атқарады. Мысалы, B6 дәрумені (пиридоксин) антиденелердің түзілуіне қатысса, B12 дәрумені (цианокобаламин) иммундық жүйенің тұрақты жұмысын реттейді.

B тобының дәрумендері әсіресе стресс кезеңдерінде қажет, өйткені сол кезде олардың ағзадағы шығыны артады. Сондықтан, өмірдің қарбалас кезеңдерінде бұл дәрумендердің жеткілікті мөлшерде қабылдануын қадағалау маңызды.